Savaşın parçaladığı Ukrayna’da bir şans toplantısı, dünyanın yarısının ötesindeki arkadaşların yeniden bağlanmasına yardımcı oluyor : NPR

AILSA CHANG, EV SAHİBİ:

Her gazeteci muhtemelen size, dışarı çıktıklarında, ayrıldıktan çok sonra düşündükleri belirli anlar, tanıştıkları belirli insanlar olduğunu söyleyebilir. NPR’den Kat Lonsdorf için bu insanlardan biri Ludmilla Boiko adında bir kadındı. Kat onunla Nisan ayında Ukrayna’da, TÜM ŞEYLER HAZIRLANIYOR için bir ekiple birlikte oradayken tanıştı. Yakın zamanda kurtarılan Borodyanka kasabasında Ludmilla ile röportaj yaptılar.

KAT LONSDORF, BYLINE: İşçiler molozları eleyerek kız kardeşinin ve yeğeninin cesetlerinin çıkarılıp çıkarılmayacağını görmek için beklerken Ludmilla buruşuk bir apartmanın yanında oturuyordu. Haftalar önce bir füze saldırısında öldürülmüşlerdi.

LUDMILLA BOIKO: (Tercüman aracılığıyla) Onlarla o kadar yakındım ki bilmiyorum bile – şimdi nasıl yaşamalıyım? Bu yerde nasıl yaşamalıyım?

CHANG: Korkunç bir sahneydi, ama tamamen tesadüf eseri, Ludmilla’nın Kat’in Wisconsin’deki çocukluk komşularını tanıdığını ve yıllar önce onlarla birlikte kaldığını fark ettiklerinde bir sevinç anı oldu.

BOIKO: Anne Kathy – üç kızı.

LONSDORF: Evet.

BOİKO: Çok güzel.

LONSDORF: Kathy…

BOİKO: Evet. Vay canına (kahkahalar).

CHANG: Kat ve Ludmilla sarıldılar. Birlikte fotoğraf çektirdiler ve sonra ayrıldılar.

ELISSA NADWORNY, SUNUCU:

Ama Kat, Ludmilla’yı düşünmeye devam etti. Buradan alacak.

LONSDORF: Ludmilla’nın komşularımı tanımasının ne kadar dikkate değer olduğunu anlamak için önce sokağımda sadece altı ev olduğunu bilmelisiniz. Taşrada, Madison’ın hemen dışındaki Verona adında küçük bir kasabada büyüdüm. Kasabamdan çoğu insan benim sokağıma hiç çıkmadı. Ludmilla’nın neden burada olduğu hakkında daha fazla bilgi edinmek istedim, bu yüzden eve son gidişimde komşum Kathy Pielege’nin evine gittim. Ludmilla’nın bahsettiği kişi o.

KATHY PIELEGE: Bir fincan çay mı yoksa bir kadeh şarap mı istersin?

LONSDORF: Kathy, sokağın bir ucunda kocası Phil ile birlikte yaşıyor ve üç kızları var. Bugünlerde ön bahçelerinde bir Ukrayna bayrağı dalgalanıyor. Nisan ayında Ludmilla ile tanıştıktan sonra birlikte çektiğimiz fotoğrafı anneme mesaj attım ve o da Kathy’ye mesaj attı.

PIELEGE: Sadece ağladım.

LONSDORF: Kathy o noktada Ludmilla’dan haftalardır haber almamıştı.

PIELEGE: Onun yaşadığını görmek inanılmazdı.

LONSDORF: Ludmilla ilk olarak 20 yıldan fazla bir süre önce Kathy ve ailesiyle birlikte kaldı. Kathy birkaç not defteri çıkarır.

PIELEGE: İşte o yıl gelen tüm çocuklar. İşte Ludmilla ve…

LONSDORF: Ludmilla, Wisconsin’i ziyaret eden bir grup Ukraynalı çocuk için esasen bir refakatçi olarak geldi. Borodyanka, Kiev’in kuzeyinde, Çernobil’den çok uzakta değil. 1986’da nükleer felaket meydana geldiğinde, rüzgar kilometrelerce radyoaktif madde savurdu ve Borodyanka bu yoldaydı. İnsanlar orada yaşamaya devam etti, ancak elbette sağlık endişeleri vardı. Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra, Madison’daki Bethel Lutheran Kilisesi, Çernobil sonrasında yardım için özel olarak açılan Borodyanka’daki bir toplum merkeziyle ortak olmaya karar verdi. Kathy ve ailesi o kilisenin üyeleriydi. Ludmilla o toplum merkezini yönetiyordu.

PIELEGE: Onları kirlenmiş topraktan çıkarabilirsek, sağlıklarını iyileştirebileceğimize dair bir inanç vardı, değil mi? Biliyorsunuz, Madison’daki nükleer tıp profesörleri bunun doğru olmadığını açıkça söylediler.

LONSDORF: Ama çocukların iyi bir diş bakımına ihtiyaçları vardı, bu yüzden buna odaklandılar. Ona Aşk Çemberi dediler. Ve Ludmilla yıllar içinde Wisconsin’e farklı çocuk grupları getirerek sekiz kez geldi.

JACQUI SHONDA: Oh, 1996’da birlikte çalışmaya başladığım kişi o.

LONSDORF: Jacqui Shonda programı yönetti ve doğrudan Ludmilla ile çalıştı. Onunla Madison’da bir açık hava alışveriş merkezinde tanıştım. Ludmilla’nın kaynakları bulma ve kullanma konusunda harika olduğunu söylüyor. Örneğin, Ludmilla burada Wisconsin’deyken üniversiteye erişimden yararlanmaya başladı.

SHONDA: Çoğunlukla üniversitede birkaç psikologla zaman geçirdi.

LONSDORF: Ludmilla’nın Borodyanka’daki toplum merkezinde çok yaptığı bir şey danışmanlık yapmaktır ve o travma danışmanlığı hakkında daha fazla şey öğrenmek istiyordu. Bu 2014 civarındaydı ve savaş henüz Borodyanka’ya dokunmamıştı. Ancak doğu Ukrayna’da çatışmalar vardı. Kasaba yerinden edilmiş insanları almaya başlamıştı – askerler cepheden geri dönüyordu. Onlara yardım etmek istedi. Jacqui, bu yılın başlarında tam ölçekli istila gerçekleştiğinde, Ludmilla’nın aynı senaryonun daha fazlası için hazırlandığını söylüyor – mülteciler, savaş gazileri. Jacqui ekstra parasını Şubat ayında gönderdi ve Ludmilla toplum merkezine yatırım yaptı.

SHONDA: Ondan aldığım kelime bu – bu – teşekkür ederim, teşekkür ederim, teşekkür ederim. Uyumaları için bebek karyolalı odalarımız var ve gönderdiğiniz para sayesinde bu mutfağa sahibiz. Ve üç gün sonra, gittiğine dair bir resim görüyorum.

LONSDORF: Jacqui’nin Ludmilla’dan duyduğu son şey buydu. Savaştan üç gün sonra, bir Rus bombası toplum merkezini tamamen yok etti. Tüm kasaba işgal edilene kadar çok uzun sürmedi. Ludmilla’nın kız kardeşi ve yeğeni bir füze saldırısında öldü ve bundan beş hafta sonra, Nisan ayında, Ukrayna kuvvetleri kasabayı kurtardıktan ve Ludmilla cesetleri ararken görüştük.

Altı ay sonra Borodyanka’ya geri döndüm. Ve bazı yönlerden tamamen farklı görünüyor. Arabalar yollara geri döndü. Moloz temizlenir. Çocuklar oyun alanlarında oynuyor.

TONYA SOSHKA: Geçen ay bu dükkanlar çalışmaya başladı. Açık kapılar gördüğümüze çok ama çok sevindik, biliyor musun?

LONSDORF: Tonya Soshka, Ludmilla’nın bir meslektaşıdır. Düzeltilmiş şeylere dikkat çekiyor – yollar, elektrik hatları, yeni dükkanlar. Ama tüm bunların tam ortasında, birkaç yüksek apartman binası hâlâ buruşmuş, ortasında delikler açılmış. Burada olanları unutamazsın, diyor. Kelimenin tam anlamıyla her zaman önünüzde.

SOSHKA: Şimdi biraz daha kolay ama çok kolay değil.

LONSDORF: Herkes kederle uğraşıyor, diyor. Travma günlük hayatın içine dokunmuştur.

(ÇAPRAZ)

LONSDORF: Toplum merkezi, savaşta yıkılmayan tek binadan birine taşındı. Bir odada paketlenmiş beş çalışan var ve sakinler sürekli içeri girip çıkıyor. Ve bir köşede, Ludmilla. Biz içeri girince o kalktı…

BOİKO: Merhaba.

LONSDORF: Merhaba.

…Ve bana kocaman sarılıyor.

Seni görmek çok güzel.

SOSHKA: Bu durumu kontrol altına alın çünkü birilerinin gelip Ludmilla diyeceğini biliyorsunuz.

LONSDORF: Tonya, Ludmilla’yı randevusuz bulmanın nadir olduğuna dikkat çekiyor. Ve bu doğru. Sürekli çalan iki cep telefonu var. Konuşmak için oturuyoruz.

Nasılsınız?

BOIKO: (Tercüman aracılığıyla) Son gördüğümüzden biraz daha yorgunum.

LONSDORF: Haftalarca süren işgalden ve ailesindeki ölümlerden daha yorgun.

BOIKO: Ukraynaca konuşmak).

LONSDORF: Ludmilla, danışmanlık hizmetlerinin yoğun talep gördüğünü söylüyor. Herkesin yardıma ihtiyacı var. En temel duyguların bile gömülü olduğunu söylüyor.

BOIKO: (Tercüman aracılığıyla) Bilirsiniz, dışarıdayken birinin güldüğünü işittiğinizde – (kahkahaları taklit ederek) – ilk düşündüğünüz şey, bu kişide bir sorun var çünkü artık gülmek normal değil.

LONSDORF: Sonra susar. Gözleri yaşlarla doluyor.

BOIKO: (Ukraynaca konuşuyor).

LONSDORF: “Korkunç,” diyor.

BOIKO: (Ukraynaca konuşuyor).

LONSDORF: Bana büyük çabalara rağmen kız kardeşinin veya yeğeninin cesetlerini bulamadığını söyledi.

BOIKO: (Tercüman aracılığıyla) Şu an hayatımdan çıkmıyorum. Belki bir tür başa çıkma mekanizmasıdır. Bilmiyorum.

LONSDORF: Bir filmde yaşıyormuşum gibi hissettiriyor, diyor. Bir noktada kendi iyileşmesine başlaması gerektiğini biliyor ama şu anda yardım edecek çok fazla insan var. Ludmilla’nın telefonu tekrar çalmaya başlar – başka bir randevu. Ama gitmeden önce, Wisconsin’deki Jacqui’den getirdiğim bir hediyeyi veriyorum. Özellikle talep ettikleri bir şey.

(Gülüşmeler)

LONSDORF: Çocukken beden eğitimi dersinde kullandığınız türden büyük, parlak renkli bir paraşüt. Temelde dev bir kumaş parçası. Daha önce de vardı ama bombalamada kayboldu.

SOSHKA: Teşekkürler, teşekkürler.

TANIMLANMAYAN KİŞİ: Teşekkürler.

LONSDORF: Açıyorlar, çocuklarla yapacakları gibi aşağı yukarı sallıyorlar.

BOIKO: (Ukraynaca konuşuyor).

LONSDORF: “Bak,” diyor Ludmilla, yüzünde kocaman bir gülümsemeyle, “bunlar özlediğimiz duygular.”

Borodyanka’da çok fazla travma var ve iyileşmesi yıllar, belki de ömürler alacak. Ama bazen, eski bir dosttan gelen bir hediye kadar basit bir şey, hatta dünyanın öbür ucunda bile olsa, size yalnız olmadığınızı hatırlatabilir ve her şeyi biraz daha katlanılabilir hale getirebilir.

Kat Lonsdorf, NPR Haberleri.

Telif hakkı © 2022 NPR. Tüm hakları Saklıdır. Daha fazla bilgi için www.npr.org adresindeki web sitemizin kullanım koşulları ve izinler sayfalarını ziyaret edin.

NPR transkriptleri, bir NPR yüklenicisi tarafından acele bir son tarihte oluşturulur. Bu metin son haliyle olmayabilir ve gelecekte güncellenebilir veya revize edilebilir. Doğruluk ve kullanılabilirlik değişebilir. NPR’nin programlamasının yetkili kaydı, ses kaydıdır.